پی یا فونداسیون یکی از مهمترین بخشهای ساختمان است که پس از گودبرداری خاک در دل زمین اجرا میشود. یکی از مهمترین بخشهای فونداسیون، شناژ است که فونداسیونهای عمودی را به یکدیگر متصل کرده و موجب انتقال بارها و تنشها به پی و زمین میشود. بهاینترتیب، استحکام و امنیت سازه تا حد زیادی به وجود شناژ وابسته است. در ادامه با این مقاله از آهن غفاری همراه باشید تا با ساختار، انواع و کاربردهای شناژ بیشتر آشنا شوید.
منظور از شناژ ساختمان چیست؟
شناژ ساختمان یکی از اجزای اصلی فونداسیون و پی نواری ساختمان است که در اجرای آن از میلگرد شناژ یا همان کلاف استفاده میشود. معمولاً بهمنظور انتقال یکسان نیروهای ناشی از وزن ساختمانها به زمین، از فونداسیونهای منفرد استفاده میشود که ارتباطی باهم نداشته و میان آنها 5 متر فاصله وجود دارد. بهمنظور تکمیل عملکرد پیهای انفرادی، از پیهای نواری استفاده میشود. پی نواری یا افقی شناژ با ایجاد اتصال میان پیهای انفرادی، موجب انتقال نیروها به زمین میشود و از توزیع یکسان نیرو به بخشهای مختلف فونداسیون، از تجمع آنها در یک قسمت سازه و تخریب ساختمان جلوگیری میکند.
انواع شناژ برای ساختمان
میلگردهای شناژ با توجه به ماهیت بنا و ساختمان انتخاب میشوند و گاهی میتوان از تیرآهن و تیر چوبی نیز استفاده کرد. به طور کلی، شناژهای مورد استفاده در ساختمان به چهار دسته شناژ عمودی، شناژ افقی، شناژ مخفی و شناژ مورب تقسیم میشوند که هر کدام از این شناژها کاربردهای متفاوتی در ساختمان سازی دارند.
۱. شناژ افقی
شناژ افقی به اتصالات مورد استفاده بین ستونهای فونداسیون گفته میشود. استفاده از شناژ افقی در ساخت و ساز در مناطق زلزلهخیز، یکی از مهمترین اقدامات مورد نیاز برای حفظ ایمنی سازه و ساکنان آن است. زیرا این نوع شناژ با دریافت و پخش نیرو، از تمرکز فشار در نقاط خاصی از ساختمان جلوگیری میکند.
مزایا شناژ افقی
- یک شناژ افقی میتواند ارتعاشات زلزله را کاهش داده یا کاملا از بین ببرد. از اینرو، سازههایی با شناژ افقی را به عنوان ساختمانهای مقاوم در برابر زلزله میشناسیم.
- ساختمانهای ضد لرزه میتوانند در مقاومت در برابر نیروهای کششی ناشی از وزن ساختمان و نیروهای هدایت شده توسط ستونهای عمودی پی، موثر باشند.
- شناژ افقی مورد استفاده در این نوع ساختمانها معمولا به صورت ضربدری یا خرپا بین ستونهای فونداسیون قرار میگیرد که میتوانند نیروهای وارده را به زمین منتقل کرده و از آسیب به ساختمان جلوگیری کنند.
2. شناژ مخفی
تای بیم یکی از انواع شناژ است که آن را با نام شناژ مخفی میشناسیم. تای بیم برای سقفهای تیرچه بلوک استفاده میشود و جهت افزایش صلیب روی سقف ساختمانها، به کار میرود. این نوع شناژ عموما در دهانههای ۴ متری و به صورت دو میلگرد در بالا و پایین مقطع استفاده میشود.
3.شناژ عمودی
استفاده از بعضی شناژها مانند شناژ عمودی، همیشه الزامی نیست و میتوانید ساختمانهایی را بیابید که در آنها از میلگرد برای شناژ عمودی استفاده نشده است.
از آرماتور بندی برای اتصال شناژ افقی در سازه استفاده میشود. بنابراین، از بالا به شناژ افقی و از پایین به پی متصل میشود. در این صورت میتواند از تجمع نیروهای وارد شده در یک نقطه از سازه جلوگیری کرده و با انتقال و توزیع آن، به رفع تنشهای مخرب ناشی از زلزله و سایر بلایای طبیعی کمک کند.
۴. شناژ مورب
استفاده از شناژ مورب در ساختمان، به اندازه اشکال افقی آن ربط دارد. این شناژ از پشت سازه تا پایین امتداد مییابد و دو پایهی زیرین و بالایی را تشکیل میدهد. این ساختار میتواند با کلاف بندی مضاعف در محور، به مهار امواج لرزهای و پس لرزهها کمک کند.
کاربرد بهترین میلگرد برای شناژ فونداسیون
کلیدیترین کاربرد و وظیفه میلگردهای شناژ یا کلاف، افزایش استحکام سازه و حفظ پایداری ساختمانها است. بهاینترتیب، با تقویت بتن و سازه، از ترک خوردن یا تخریب ساختمانها جلوگیری میکند. میلگرد شناژ با ویژگیهای ساختاری مطلوب و مقاومت بالای خود، قابلیت بالایی در تحمل نیروهای کششی و فشارهای منتشرشده از پیهای عمودی و افقی پیدا کرده است. کلافها با تقویت سازه بتنی به افزایش مقاومت کششی آن کمک میکنند. بنابراین، در صورت بروز حوادثی مانند زلزله، تنشها از طریق شناژ به زمین منتقل شده و به بهترین شکل خنثی میشوند.
بهترین میلگرد برای شناژ ساختمان
معیارهای متعددی برای انتخاب بهترین میلگرد شناژ وجود دارند؛ اما مهمترین آنها جنس کلاف و جنس پوشش آن است. با توجه به اینکه از چه آلیاژ و استانداردهایی در تولید کلاف استفاده شده باشد، کیفیت و قیمت میلگرد شناژ متفاوت خواهد بود. معمولاً بهمنظور اطمینان از عدم بروز خوردگی، زنگزدگی و پوسیدگی در شناژ سازهها، از میلگردهای گالوانیزه و ضدزنگ استفاده میشود. این نوع کلاف با هزینه بیشتری نسبت به میلگردهای معمولی تولید میشود و گرانتر است.
جنس پوشش نیز میتواند بر روی قیمت کلاف تأثیر بگذارد. پوشش میتواند از جنس اپوکسی یا بازالت سبز باشد. بهترین میلگرد شناژ با دوام و عملکرد عالی، با استفاده از پوشش بازالت سبز تولید میشود. زیرا مقاومت پوشش اپوکسی در برابر سایش پایین است و کارایی لازم را ایجاد نمیکند.
انواع میلگرد برای شناژ ساختمان
کلافهای کاربردی در شناژ ساختمان را میتوان با توجه به دو ویژگی تقسیمبندی کرد:
-
نوع میلگرد
کلاف را میتوان از نوع صاف یا پیچشی انتخاب کرد. معمولاً استفاده از میلگردهای صاف برای شناژ توصیه نمیشود. زیرا سطح صاف آن بهخوبی به بتن نمیچسبد و اصطکاک ایجاد نمیکند. بهاینترتیب، نمیتواند بتن را بهخوبی تقویت کرده و مقاومت موردنظر را در برابر نیروهای کششی و فشارها به وجود بیاورد. این در حالی است که میلگردهای آجدار بهخوبی با بافت بتن درگیر شده و مقاومت سازه را به حداکثر میرساند.
-
قطر کلاف
انتخاب قطر کلاف با توجه به نوع و اندازه سازه یا ساختمان انجام میشود. کلاف میتواند سایز 2، 3، 4، 5 و حتی بیشتر باشد. قطر این کلافها بر اساس اینچ تعیین میشود. برای مثال، قطر میلگرد سایز 2 برابر 1/8 اینچ + ¼ اینچ = ¼ اینچ خواهد بود. بهاینترتیب، میلگرد 3 با قطر 10 میلیمتر برابر 3/8 اینچ است. هرچه سازه و ساختمان موردنظر بزرگتر باشد، برای شناژ آن از کلافهایی با قطر بزرگتر استفاده میشود.
فرایند بکارگیری از میلگرد در شناژ سازه
همانطور که اشاره شد، شناژ جزوی از فونداسیونهای نواری است که برای ایجاد اتصال میان پیهای عمودی استفاده میشود. شناژهای عمودی با فاصله 5 متری از هم نصب میشوند و میان شناژهای افقی 4 متر فاصله است. فرایند استفاده از میلگرد در شناژ دارای قواعد و استانداردهای متعددی است. برای مثال، جهت استفاده از میلگرد در شناژ کف لازم است از شناژ مورب در کنار پی افقی استفاده شود. برای بستن این شناژ همچنین لازم است آرماتوربندی باید بهصورت اصولی انجام شود تا در هنگام بتنریزی، فضای میان کلافها بهطور کامل پر شود.
نکات خرید بهترین میلگرد شناژ
یکی از مراحل مهم در هنگام خرید، محاسبه میلگرد فونداسیون موردنیاز برای اجرای پروژه است. مهندسان معمولاً با استفاده از جدول وزنی میلگردها و نرخ زنده کلافها، قیمت میلگردهای موردنیاز را بهراحتی برآورد میکنند. انتخاب نوع و سایز مناسب، توجه به نوع و میزان پوشش، جنس آلیاژ، استاندارد تولید، برند و وزن میلگرد شناژ از دیگر فاکتورهایی هستند که در هنگام خرید باید به آنها توجه شود. برای خرید بهترین میلگرد شناژ، وارد سایت آهن غفاری شوید. بهترین میلگرد شناژ را بدون واسطه و مستقیم از کارخانه دریافت نمایید.